PIT M – dochody małoletnich dzieci – kiedy i jak odliczamy?

Dochody osób poniżej 18 roku życia, a więc małoletnich dzieci także podlegają opodatkowaniu, pomimo że nie posiadają jeszcze pełni praw.

Podlegające opodatkowaniu w Polsce dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych, dolicza się do dochodów rodziców, pod warunkiem, że rodzice mają prawo do dysponowania pożytkami ze źródeł przychodów dzieci. Jednak nie wszystkie dochody dzieci podlegają łączeniu z dochodami rodziców. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie wskazuje, że w przypadku dochodów:

• z pracy, czyli dochody uzyskane z tytułu umowy o pracę, w ramach umowy zlecenia lub o dzieło,
• stypendiów wszelkiego rodzaju oraz
• z przedmiotów oddanych do swobodnego użytku

konieczne jest sporządzenie dwóch oddzielnych deklaracji podatkowych. W takiej sytuacji to rodzice jako przedstawiciele ustawowi, obowiązani są złożyć w imieniu dziecka odrębne zeznanie podatkowe.

Jeśli małoletnie dziecko uzyskuje dochody, które powinny być doliczone do dochodów rodziców w ich deklaracji podatkowej, rodzice wykazują te dochody w rozliczeniu rocznym oraz dodatkowo w załączniku PIT/M. Jeżeli małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu, art. 7 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że dochody małoletnich dzieci dolicza się po połowie do dochodu każdego z małżonków. Każdy rodzic składa odrębny załączniki PIT/M, niezależnie od wybranego sposobu rozliczenia (wspólne rozliczenie małżonków bądź odrębne). Jednak ta zasada nie działa dla rodziców, u których orzeczona jest separacja, w takim przypadku dochody należy doliczyć do dochodów osoby wychowującej dziecko.

Warto zwrócić uwagę na to, że do dochodów rodziców dolicza się tylko te dochody, które dziecko uzyskało przed osiągnięciem pełnoletniości. Dopiero w momencie, ukończenia w danym roku podatkowym 18 lat, uzyskany dochód podlegający opodatkowaniu, rozlicza składając samodzielnie zeznanie podatkowe. Wykazuje w nim jedynie dochody uzyskane od dnia uzyskania pełnoletniości.

Dochodami małoletniego dziecka, które są doliczane do dochodów rodziców w zeznaniu podatkowym są np.:

• renta małoletniego dziecka,
• odpłatny wynajem ruchomości lub nieruchomości (np. odziedziczone po rodzinie),
• sprzedaż części majątku (odziedziczonego po rodzinie),
• alimenty,
• kapitały,
• odsetki od środków na rachunkach bankowych,
• przychód z tytułu zbycia otrzymanych w spadku akcji,
• przychód uzyskany z tytułu tantiem z praw autorskich jako przychód z praw majątkowych lub gdy małoletnie dziecko odziedziczyło w drodze spadku prawa autorskie,
• dochód z tytułu wynagrodzenia zmarłego rodzica.

Rodzice, którzy doliczają dochody dziecka do własnych są zobowiązani do złożenia formularza PIT-36, nawet jeśli uzyskiwali dochody tylko ze stosunku pracy i standardowo rozliczali się za pomocą deklaracji PIT-37. W takiej sytuacji muszą zmienić deklarację podatkową i wypełnić PIT-36 oraz dodać na niej przychody małoletniego wraz z załącznikiem PIT/M.

PIT/M trzeba wypełnić na imię i nazwisko rodzica. Bez względu na liczbę dzieci, których dochody rodzic jest zobowiązany doliczyć, każde z rodziców składa po jednym załączniku PIT/M.

Uzupełnia się w nim:

• przychód,
• koszty uzyskania tego przychodu,
• dochód (lub stratę),
• zaliczki od uzyskanych przez niepełnoletnie dziecko przychodów podlegających wspólnemu opodatkowaniu z przychodami rodziców.

Po wypełnieniu załącznika PIT/M rodzice przenoszą wynikający z niego dochód oraz sumę zaliczek do odpowiednich pozycji formularza PIT-36.