PIT-38 a kryptowaluty – jak prawidłowo wypełnić deklarację?

Rozliczanie podatku od kryptowalut może wydawać się skomplikowane, szczególnie dla osób, które dopiero zaczynają swoją przygodę z inwestowaniem w waluty cyfrowe. Od 2019 roku przepisy podatkowe dotyczące kryptowalut w Polsce są ściśle uregulowane, co wymaga odpowiedniego przygotowania przy wypełnianiu deklaracji podatkowej. Kluczowym dokumentem jest PIT-38, przeznaczony do rozliczania przychodów kapitałowych, w tym z handlu kryptowalutami. Jak prawidłowo wypełnić ten formularz?

Podatek od handlu kryptowalutami – podstawowe zasady

Podatek od kryptowalut w Polsce wynosi 19% i jest naliczany od przychodów uzyskanych z zamiany kryptowalut na tradycyjne waluty fiat, takie jak PLN czy USD, a także z zakupów towarów i usług opłacanych kryptowalutami. Oznacza to, że jeżeli inwestor sprzeda kryptowaluty i otrzyma za nie złotówki, dolary lub inną walutę fiat, musi od tego przychodu zapłacić podatek. Analogicznie, jeżeli użyje kryptowalut do nabycia jakiegoś produktu lub usługi – również ma obowiązek rozliczenia się z urzędem skarbowym. Co ważne, sam handel kryptowalutami między sobą, na przykład wymiana Bitcoinów na Ethereum lub na inne kryptowaluty, nie podlega opodatkowaniu, pod warunkiem że nie następuje wymiana na walutę fiat. Dzięki temu inwestorzy mogą swobodnie operować swoimi kryptowalutami na giełdach kryptowalutowych bez obowiązku płacenia podatku za każdą transakcję. Dopiero zamiana kryptowalut na tradycyjne waluty lub wykorzystanie ich do zakupów aktywuje konieczność zapłaty podatku. Przychody uzyskane z handlu kryptowalutami nie są również łączone z innymi przychodami podatnika, takimi jak przychody z pracy, działalności gospodarczej czy inwestycji w akcje. Każda osoba fizyczna musi złożyć osobne zeznanie podatkowe dla przychodów z kryptowalut, nie mogąc jednocześnie skorzystać z żadnych ulg podatkowych ani kwoty wolnej od podatku. Oznacza to, że każdy, nawet najmniejszy dochód uzyskany z handlu kryptowalutami, podlega opodatkowaniu na poziomie 19%.

Jak rozliczyć kryptowaluty – PIT 38

Podczas wypełniania deklaracji podatkowej PIT-38, osoby handlujące kryptowalutami muszą odpowiednio wykazać przychody i koszty z tym związane w sekcji E formularza.

• Rubryka 34 (przychód) – w rubryce należy wpisać całkowitą kwotę uzyskaną ze sprzedaży kryptowalut w danym roku podatkowym. Obejmuje to wszystkie transakcje wymiany kryptowalut na waluty fiat (np. PLN, USD) lub zakupy za kryptowaluty, które stanowią opodatkowany przychód. Przykładowo, jeśli w danym roku sprzedałeś BTC za 15 000 zł oraz ETH za 65 000 zł, to w rubryce 34 należy wpisać łączną kwotę przychodu w wysokości 80 000 zł (15 000 zł + 65 000 zł).
• Rubryka 35 (koszty uzyskania przychodu) – w tej rubryce podaje się koszty zakupu kryptowalut, które zostały sprzedane w danym roku podatkowym. Są to wydatki poniesione na zakup walut cyfrowych, które można udokumentować. Na przykład, jeśli zakupiłeś BTC za 10 000 zł i ETH za 20 000 zł, a następnie sprzedałeś je w tym samym roku, wpisujesz łączną kwotę kosztów w wysokości 30 000 zł (10 000 zł + 20 000 zł).
• Rubryka 36 (koszty przeniesione z lat ubiegłych) – jeżeli w poprzednich latach poniosłeś stratę na kryptowalutach, którą nie udało się całkowicie rozliczyć, należy wpisać nierozliczony koszt z poprzedniego formularza PIT-38 do tej rubryki. Przeniesienie tych kosztów jest możliwe aż do momentu, kiedy zostaną one całkowicie rozliczone w latach kolejnych.
• Rubryki 37 i 38 – w tych rubrykach oblicza się dochód z kryptowalut jako różnicę między przychodami wykazanymi w rubryce 34 a sumą kosztów uzyskania przychodu z rubryki 35 i kosztów przeniesionych z lat ubiegłych (rubryka 36). Jeśli wyliczona różnica jest dodatnia, to oznacza, że osiągnąłeś dochód i musisz go opodatkować według stawki 19%. Jeżeli natomiast różnica jest ujemna, co oznacza, że poniosłeś stratę, wpisujesz w rubryce 37 i 38 wartość 0,00 zł.

PIT-38 – do kiedy rozliczyć oraz pozostałe aspekty

PIT-38 składać należy od 15 lutego do 30 kwietnia roku następującego. Aby prawidłowo rozliczyć się z urzędem skarbowym, konieczne jest posiadanie szczegółowych potwierdzeń wszystkich transakcji zakupu i sprzedaży kryptowalut. Warto zadbać o odpowiednią dokumentację już na etapie przeprowadzania transakcji. Najlepiej, jeśli będą to wyciągi z giełd kryptowalut lub kantorów, które zawierają takie informacje jak data, wartość transakcji oraz cena kryptowaluty w momencie zakupu lub sprzedaży. Ważne jest, aby przechowywać te dokumenty przez dłuższy czas, ponieważ w przypadku kontroli podatkowej mogą one stanowić kluczowy dowód potwierdzający prawidłowość rozliczeń. Wyciągi z przelewów bankowych mogą być niewystarczające, gdyż nie zawsze zawierają wszystkie potrzebne informacje, dlatego warto upewnić się, że posiadane dokumenty spełniają wymagania urzędów skarbowych. Dochody uzyskane z kryptowalut są uwzględniane przy obliczaniu tzw. daniny solidarnościowej. Jest to dodatkowy podatek, który obowiązuje, gdy suma wszystkich dochodów podatnika w danym roku, w tym również dochodów z kryptowalut, przekracza 1 milion złotych. W takim przypadku podatnik musi zapłacić dodatkowe 4% podatku od dochodów powyżej tej kwoty. Dlatego też osoby inwestujące większe kwoty w kryptowaluty powinny pamiętać o możliwości wystąpienia obowiązku zapłaty daniny solidarnościowej i uwzględnić to w swoich kalkulacjach podatkowych.