Renta rodzinna to świadczenie finansowe przyznawane przez instytucje rentowe, tzn. przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) oraz Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS). Jest ona przyznawana w sytuacji, gdy jeden z głównych żywicieli rodziny, na przykład rodzic, małżonek lub czasem nawet dziecko, zmarł i w momencie śmierci miał prawo do emerytury bądź renty rolniczej.
Kto ma prawo do renty rodzinnej?
Teraz zastanówmy się, kto ma prawo do renty rodzinnej. Poniższej zostały przedstawione najważniejsze grupy potencjalnych „beneficjentów”:
Dzieci
Dzieci mają prawo do renty rodzinnej, jeśli spełniają określone warunki. Dotyczy to zarówno dzieci biologicznych, dzieci małżonka oraz dzieci przysposobionych. Prawo do renty przysługuje:
- do ukończenia 16 lat,
- w wieku 16-25 lat, pod warunkiem, że uczą się w szkole. Jeśli dziecko osiągnie 25 lat, będąc na ostatnim roku studiów wyższych, prawo do renty zostaje przedłużone do zakończenia tego roku akademickiego,
- bez względu na wiek, jeśli dziecko stało się całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 16 lat lub 25 lat (jeśli w tym czasie uczęszczało do szkoły).
Współmałżonek
Owdowiały współmałżonek może ubiegać się o rentę rodzinną, jeśli:
- w momencie śmierci małżonka miał co najmniej 50 lat lub był niezdolny do pracy,
- wychowuje co najmniej jedno dziecko, wnuka lub rodzeństwo zmarłego, które jest uprawnione do renty i nie ukończyło 16 lat, a jeśli kontynuuje naukę, do 18 lat, bądź jest całkowicie niezdolne do pracy.
Wdowiec
Wdowiec również ma prawo do renty, jeśli spełni warunki dotyczące wieku lub niezdolności do pracy w ciągu 5 lat od śmierci małżonka lub od zaprzestania wychowywania dzieci, które spełniają wymienione wcześniej kryteria.
Rozwiedziony współmałżonek
Rozwiedziony współmałżonek ma prawo do renty rodzinnej, jeśli wykaże, że w dniu śmierci zmarłego małżonka miał prawo do alimentów na mocy wyroku sądowego lub ugody.
Czy renta rodzinna wlicza się do dochodu? Rozliczenie renty rodzinnej małoletniego dziecka
W przypadku małoletniego dziecka renta rodzinna nie jest doliczana do dochodu rodzica. Od rozliczenia podatku PIT za 2023 rok, renta rodzinna dziecka jest uwzględniana w zeznaniu podatkowym dziecka, które składa w imieniu dziecka przedstawiciel ustawowy, najczęściej rodzic. Dziecko korzysta wtedy ze swojej kwoty wolnej od podatku, która jest niezależna od kwoty wolnej rodzica.
Pełnoletnie dziecko, które otrzymuje rentę rodzinną, musi samodzielnie rozliczać się z urzędem skarbowym, wykazując swoje dochody z renty w rocznym zeznaniu podatkowym. W takim przypadku rodzic wysyła swoje zeznanie PIT, a dziecko swoje.
Jeśli renta rodzinna jest przyznana dziecku niepełnoletniemu, sytuacja może wyglądać inaczej. Dochód dziecka wówczas musi być doliczony do dochodu rodzica. Jeśli organ rentowy wystawia jeden dokument PIT-40A/11A na imię i nazwisko rodzica, zawierający łączne kwoty renty dla małoletniego dziecka i rodzica, wtedy rodzic wypełnia swoje roczne zeznanie podatkowe (PIT-37 lub PIT-36), uwzględniając całą kwotę renty. Nie ma potrzeby dołączania dodatkowego załącznika PIT-M.
Natomiast, jeśli organ rentowy wystawi dokument PIT-11A/PIT-40A na imię i nazwisko dziecka, wtedy renta stanowi dochód dziecka, który musi być doliczony do dochodu rodzica w zeznaniu PIT-36 oraz wymagane jest dołączenie załącznika PIT/M.
Czy renta rodzinna podlega rozliczeniu PIT?
Czy renta rodzinna podlega rozliczeniu PIT? Renta rodzinna, zarówno w przypadku dziecka małoletniego, jak i pełnoletniego, podlega obowiązkowi rozliczenia podatkowego. Warto zaznaczyć, że w przypadku małoletnich dzieci renta rodzinna nie jest już doliczana do dochodu rodzica, co jest korzystne podatkowo. Dziecko ma prawo do swojej kwoty wolnej od podatku, co może zmniejszyć obciążenia podatkowe rodziny. Pełnoletnie dzieci muszą natomiast samodzielnie rozliczać się z urzędem skarbowym.
Czy renta rodzinna jest dochodem dziecka?
Renta rodzinna jest uznawana za dochód dziecka, co ma znaczenie przy rozliczeniach podatkowych. Dochód z renty rodzinnej dziecka małoletniego rozlicza rodzic w jego imieniu, ale jest on uwzględniany jako dochód dziecka. W przypadku pełnoletnich dzieci dochód z renty rodzinnej jest ich osobistym dochodem i muszą oni samodzielnie składać roczne zeznania podatkowe.